Akut StresAkut stres bozukluğu, travmatik bir durum sonrasında verilen ilk dönem tepkilerine verilen isimdir. Travmatik durum, insanın kendisinin veya sevdiklerinin fiziksel veya psikolojik bütünlüğüne bir tehdit meydana getiren, ani ve beklenmedik bir biçimde ortaya çıkan, korku, çaresizlik ve dehşet şeklindeki duygulara sebep olan, olumsuz ve stresli olayları ifade eder. Travmatik durumlar ikiye ayrılabilir. Bunlardan ilki, doğal yollar ile meydana gelen travmatik olaylardır. Ülkemizde de ne yazık ki sıkça yaşanan depremler, seller, kasırgalar ve yanardağ patlamaları doğal yollar ile meydana gelen travmatik olaylara örnek olarak verilebilir. İnsan Eliyle Meydana Gelen Travmatik Durumlarİkinci grup ise insan eliyle meydana gelen travmatik durumlardır. Burada kazalar, patlamalar, savaşlar, katliamlar, soykırımlar, tacizler, tecavüz ve terör eylemleri gibi bilerek ve amaçlı yapılan travmatik durumlar örnek olarak verilebilir. Ayrıca, fiziksel değil psikolojik tehdit meydana getiren travmatik olaylar da vardır. Bu tür durumlar başarısızlık, dışlanma, ihmal, terk edilme, kıyaslanma ve aşağılanma gibi duygusal olarak zorlayıcı yaşantılardır. Akut Stres Bozukluğunun BelirtileriTravmatik olayların ardından akut stres bozukluğu belirtileri ortaya çıkabilir. Bu belirtiler arasında uyuşmuşluk, dalgınlık, duygusal tepkisizlik gibi durumlar yer alır. Kişi, etrafında olan biteni fark etmede zorluk yaşayabilir ve gerçekliği ayırt edemeyebilir. Ayrıca, olayın önemli bir bölümünü hatırlayamama durumu da olabilir. Travmatik olay şu şekillerde ısrarla tekrar yaşanabilir:
Yükselmiş kaygı ve uyarılmışlık düzeyi, uyumakta zorluk çekme ve aşırı irkilme tepkisi gibi fiziksel huzursuzluk durumları da görülebilir. Akut Stres Bozukluğunun TSSB'den FarklarıAkut stres bozukluğu belirtileri, travmatik olayı takiben 4 hafta içinde meydana gelir ve 2 gün ile 1 ay kadar devam eder. Bu tepkiler, travmatik bir olayın ardından verilen doğal tepkiler olarak görülebilir. TSSB (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) ile akut stres bozukluğu belirtileri benzerdir, ancak TSSB belirtileri en az bir ay sürerken ve bazen olaydan yıllar sonra başlayabilirken, akut stres bozukluğu belirtileri olaydan en çok bir ay sonra başlar ve en fazla bir ay sürer. Akut stres bozukluğunun belirtileri daha yoğun olabilir ve kişi kendini adeta kendi dışına çıkmış gibi hissedebilir. Akut Stres Bozukluğunun Uzun Vadeli EtkileriAkut stres bozukluğunun 1 ay sonunda ortadan kalkmayıp TSSB'ye dönüşmesi mümkündür. Ancak, her akut stres bozukluğu TSSB'ye dönüşmediği gibi, her TSSB'den önce akut stres bozukluğu da yaşanmayabilir. Her birey stresli durumlar karşısında farklı tepkiler verir ve stresle başa çıkma düzeyleri değişiklik gösterir. Bazı insanlar, destek çemberleri sayesinde travmatik durumun etkileriyle daha işlevsel olarak baş edebilirler. Ancak, travma sonrası ciddi sıkıntıların devam etmesi ve günlük hayata etki etmesi de yaygın bir durum değildir. |
.jpg "Akut Böbrek Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri ve Tedavisi")
Akut stres bozukluğu ile ilgili yazılanları okuduktan sonra, bu tür bir durumu yaşamış biri olarak sormak istiyorum: Travmatik bir olay sonrasında yaşanan duygusal tepkilerin ve belirtilerin ne kadar zorlayıcı olduğunu kendimden biliyorum. Özellikle olayın hatıralarının sürekli zihnimizde canlanması ve bu durumun günlük yaşamı ne kadar etkilediği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isterdim. Acaba, bu belirtilerin uzun vadede nasıl bir etki yaratabileceğini düşünmek, yaşadığımız stresin üstesinden gelmek için faydalı olabilir mi?
Cevap yazTravmanın Etkileri
Dahi, travmatik bir olay sonrasında yaşanan duygusal tepkiler gerçekten de oldukça zorlayıcı olabiliyor. Akut stres bozukluğu, kişinin yaşadığı olayın ardından anksiyete, kabus görme, flashbackler gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor. Bu durumun günlük yaşamı ne kadar etkilediği, kişinin genel sağlığı üzerinde de olumsuz etkiler yaratabiliyor.
Belirtilerin Uzun Vadeli Etkileri
Yaşanan stresin uzun vadede etkileri üzerine düşünmek, travmanın üstesinden gelme sürecinde önemli bir adım olabilir. Zamanla bu belirtiler, kişinin ruhsal sağlığını ve sosyal ilişkilerini etkileyebilir. Eğer bu durumla başa çıkma yolları üzerinde çalışılmazsa, kalıcı anksiyete ya da depresyon gibi daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Stresle Baş Etme
Bu nedenle, yaşadığınız stresin üstesinden gelmek için kendinize zaman tanımak ve profesyonel destek almak oldukça önemlidir. Duygularınızı ifade etmek, destek gruplarına katılmak veya terapiden yararlanmak, bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatmanıza yardımcı olabilir. Unutmayın ki, bu tür zorluklarla başa çıkmak zaman alabilir ve bu süreçte kendinize karşı nazik olmalısınız.